Over Albert Verwey schreef ik mijn scriptie. De zo goed als vergeten dichter had bij mij genoeg interesse gewekt om een kijkje te nemen in de plaats waar hij van 1890 tot zijn dood in 1937 gewoond heeft: Noordwijk aan Zee.
Aangekomen in het plaatsje was de kust het eerste wat me trok. Bij Noordwijk is het strand nog vrij ongerept, het ziet er nog net zo uit als dat het er 100 jaar geleden uit moet hebben gezien. Het was koud weer en het motte. Precies het weer zoals Verwey dat ooit beschreef toen hij per boot terugkwam uit New York en de Hollandse kust naderde:
‘ik deed mijn jas open en ademde met volle longen de vochtigheid die mij toewaaide van de kust die ik nog niet kon zien. Dat was de liefde tot mijn vaderland, die in mijn kosmopolitische hart sluimerde en wakker werd: het gevoel van bij elkaar te hooren, ik en deze aardestreek, het gevoel van één te zijn, onverwoestbaar één, door onherroepelijke wording en onvergankelijke gemeenschap, met dit ééne kleine deel van het heelal.’ (Albert Verwey, Luide toernooien (Amsterdam 1903) 7,8).
Nu moet ik eerlijk zijn dat ik mijn jas niet opende maar dichtknoopte en dat ik na een niet al te lange wandeling langs de mistige kust gauw rechtsomkeerd maakte, drijfnat geworden. Verweys bijna mystieke nationale gevoel kon ik mij echter inbeelden: er is iets overweldigends en tegelijk zeer bekends aan die grijze Noordzee.
Het huis van Verwey, dat huis waar hijn al die honderden gedichten, al dat proza schreef, dat huis waar hij zijn eigen persoonlijke literatuurfilosofie ontwikkelde, heette Villa Nova. Inmiddels heeft de gemeente Noordwijk het nodig geacht dit huis af te breken om daar spuuglelijke bungalows neer te zetten. Het enige dat nog rest is een buste van Verwey. Gemaakt toen hij bijna zeventig was, een oude kop met angstaanjagende borstelige wenkbrauwen. De Prins Hendrikweg, waar Villa Nova aan stond, is nu een van die vele, ontstellend saaie weggetjes waar Nederland toch al mee bezaaid is. Was de dichter van de Idee nog aanwezig in die treurigheid? Het leek alsof ik hem even voelde daar, vluchtig, alsof hij van achter een boom de vergankelijkheid van zijn eigen filosofie van eeuwigheid beweende.
Dylan van Rijsbergen 
saai